Wykonując morfologię – czyli badanie laboratoryjne krwi – przyjmujemy pewne wskaźniki za jedne z najważniejszych. Między innymi jest to ilość ciałek czerwonych (erytrocytów) oraz poziom hemoglobiny – ściśle z nimi związanej.
Wyniki te u osób zdrowych są na ogół zbliżone, jednak w szczególnych okolicznościach ulegają zmianie i tym samym informują o możliwości różnych schorzeń. Pogorszeniu ulega nasze samopoczucie i sami czujemy, że coś jest nie tak.
Hemoglobina, to białko zawarte w erytrocytach, bogate w żelazo. Jest niezwykle ważna w procesie oddychania. Tlen wchodzący do płuc wiąże się z nią we krwi, a ta przenosi ją do wszystkich tkanek organizmu, a stamtąd zabiera do płuc dwutlenek węgla.
W przypadku ludzi, u których występuje za mała ilość erytrocytów (lub gdy wiele z nich nie funkcjonuje prawidłowo) – ich organizmowi zaczyna brakować wystarczającej ilości tlenu niezbędnego do funkcjonowania. Taki stan nazywamy niedokrwistością.
Hemoglobina odgrywa też ważną rolę w kształtowaniu czerwonych krwinek – nadając im formę „dysków”. Kształt ten ułatwia im przemieszczanie się przez naczynia krwionośne.
Poziom hemoglobiny
Badając poziom hemoglobiny, wynik wyraża się najczęściej w gramach na decylitr (g / dl).
Prawidłowy przedział u mężczyzn, to nie mniej niż 13,5 g/dl do 18 g/dl.
U kobiet natomiast, dolna granica to 12 g/dl do 16 g/dl. Prawidłowość ta może być nieco mniejsza w przypadku seniorów.
Kiedy nasze wyniki są poniżej normy – wskazuje to na zbyt małą ilość tlenu w organizmie, co w konsekwencji doprowadza do trudności w jego całościowym funkcjonowaniu.
Przypadkiem, który może spowodować fałszywie niski poziom hemoglobiny, jest stan odwodnienia. Po przywróceniu odpowiedniej równowagi płynów – wszystko wraca do normy.
Z kolei przypadkiem zawyżonego wyniku może być chociażby przyjmowanie erytropoetyny (czynnika wzrostu, odpowiedzialnego za powstawanie w organizmie czerwonych krwinek) – która jest często przyjmowana przez sportowców w celu zwiększenia ilości tlenu = poprawienia wydolności.
Niedokrwistość – rodzaje i przyczyny
Istnieją różne rodzaje niedokrwistości, jednak tą najczęstszą stanowi związana z niedoborem żelaza. Powstaje ona w wyniku niepobierania przez organizm wystarczającej ilości żelaza z jedzenia.
Kolejna opcja niedokrwistości, to niedobór witaminy B12 lub kwasu foliowego, które są ważnymi składnikami odżywczymi. Ten typ niedoboru może prowadzić do zniekształcania się erytrocytów – a co za tym idzie – czynić je mniej skuteczne w procesie przepływu krwi.
Mamy też opcje niedokrwistości związane chociażby z : niewydolnością nerek, nieprawidłową strukturą hemoglobiny, problemem ze szpikiem kostnym, czy utratą pewnej ilości krwi w wyniku urazu, operacji, chorób układu pokarmowego (rak jelita, wrzody żołądka).
Objawy niskiego poziomu hemoglobiny
– ogólne osłabienie / brak sił,
– duszności,
– zawroty / ból głowy,
– szybkie bicie serca i jego nieregularna praca,
– ból w klatce piersiowej,
– blada lub żółta skóra,
– problem z zimnymi stopami i dłońmi,
– wrażenie, jakbyśmy byli uderzani w uszy
U osób aktywnych/ uprawiających sport – które odczuwają tego typu objawy (i jest to stricte związane z niedokrwistocią) – mogą pojawić się spore trudności w dotychczasowych treningach. Wysiłek jest jednym z głównych stymulatorów rozpadu czerwonych krwinek w krwioobiegu, więc jeśli dodatkowo jest ich za mało – wydolność i siła znacznie spadają.
Musimy pamiętać, że wiele objawów, które nas niepokoją mogą zwiastować tak naprawdę różne problemy. Nie możemy diagnozować się sami w ciemno – z pomocą Google.
Morfologia jest podstawowym badaniem, które powinniśmy robić regularnie, a już zwłaszcza zacząć od niego, kiedy coś się dzieje.
Zalecenia dietetyczne
Mimo, iż nie możemy tak po prostu zapobiec i od razu zaradzić wielu rodzajom niedokrwistości, to na pewno możemy te procesy wspomóc wzbogacając swoją dietę o pewne produkty. Chodzi tu głównie o pokarmy bogate w żelazo – jak np. wątróbka i inne podroby, mięso wołowe, małże, warzywa strączkowe i ciemnozielone , pestki dyni, orzechy, nasiona, chleb pełnoziarnisty, czy suszone owoce.
W kwestiach suplementacyjnych i leczeniu powinniśmy stosować się do zaleceń lekarza i na pewno nie brać niczego na własną rękę.
Polecamy także:
